Pijn. Het lijkt iets overbodigs. Iets wat we allemaal het liefste vermijden. Toch is het kunnen ontvangen van pijnsignalen niet alleen handig, het is zelfs noodzakelijk. Ze zorgen ervoor dat je je hand terug trekt als je de kraan op z’n heetst opendraait of dat je je voet snel weer wegtrekt uit een te warm volgelopen bad. Ze zorgen er ook voor dat je de ontstekingen in je lichaam niet negeert, maar er, hoewel soms met tegenzin, toch mee naar de dokter gaat. Kortom: pijnsignalen zijn er om je aan te geven dat er iets ‘mis’ is in je lijf. En dat je je in moet gaan zetten om dat te verhelpen.
Ik had nooit pijn. De laatste keer dat ik had gehuild om pijn was ik een jaar of tien toen ik bij het skaten keihard, in het voortuintje van ons huis, voorover viel. En misschien waren de tranen daar nog wel meer vanwege de schrik dan vanwege de pijn.
En toen kwam de reuma. En daarmee een pijn die ik nauwelijks kan verwoorden. Die eerste weken waarin gewricht na gewricht ontstoken raakte. Zoveel pijn dat ik het eerste gedeelte van de dag niet kon schrijven. Dat ik nog maar één grote uitgelabberde maillot aan kon omdat ik de knoop van mijn spijkerbroek niet meer zelf dicht kreeg. Dat mijn moeder mijn veters moest strikken en dat het vasthouden van een mes niet meer ging zodat het smeren van mijn eigen brood onmogelijk werd. Een pijn zo snijdend, zo scherp. Een heel duidelijk signaal om mij richting reumatoloog te sturen. In dit geval hielp pijn me om te doen wat ik moest doen.
Een jaar of vier later zat ik bij de revalidatiearts. Ik had pijnklachten, nog steeds. Maar fysiek gezien waren die niet meer volledig te verklaren. Mijn bloedwaardes waren prima, mijn gewrichten waren niet meer dik of warm, mijn medicatie was goed ingesteld. En toch bleef de pijn aanwezig. Het heeft me best een tijd gekost om te begrijpen dat ik niet ‘gek’ was of me aanstelde, maar dat mijn pijnsysteem letterlijk in de war was. Je zou kunnen zeggen dat niet alleen mijn afweersysteem, maar ook mijn pijnsysteem op hol was geslagen. Een van de hulpverleners die ik in die tijd ontmoette gaf aan dat ik in de loop van de jaren met reuma eigenlijk een 6e zintuig had ontwikkeld, een zintuig voor het voelen van pijn. Er waren zoveel pijnsignalen naar mijn hoofd gestuurd, om maar te zorgen dat ik iets zou doen aan die ontstekingen, en er waren me zolang vragen gesteld over de aard, plek en intensiteit van de pijn, dat ik gefocust was geraakt op iets wat me nu niet langer hielp. Mijn pijnsysteem was als het ware hypergevoelig geraakt en wist niet langer meer het onderscheid te maken tussen een ‘echt’ alarmsignaal en een onschuldige prikkel.
Inmiddels ben bijna vier jaar verder en heb ik mijn 6e zintuig voor het grootste gedeelte afgezworen. Ik heb moeten leren om de focus weer op andere dingen te leggen, zodat mijn pijnsysteem tot rust kon komen en weer alleen actief zou raken bij ‘echt’ gevaar. Ik geloof dat ik die uitdaging mooi heb volbracht. Voorlopig doe ik het dus weer even zonder 6e zintuig, wel zo pijnvrij ;-).
p.s. Wie het leuk of belangrijk vindt wat meer te horen over het pijnsysteem; ik vind dit een heel helder filmpje. Misschien niet tot in 100% van toepassing op mijn of jouw situatie, maar het biedt in breed perspectief wel mooie inzichten!